
การออกกำลังกายช่วยให้สมองทำงานดีขึ้นได้อย่างไรบ้าง และวิธีการออกกำลังกายที่ถูกต้องคืออะไร ?
หลังจากที่เราได้ทราบกันไปแล้วว่าการออกกำลังกายนั้นส่งผลดีต่อการทำงานของสมองเราได้จริง ๆ เราจึงขอสรุปจากผลวิจัยต่าง ๆ มาให้คุณได้เข้าง่าย ๆ เพียง 3 ข้อเท่านั้น ว่าเมื่อคุณออกกำลังกายแล้วจะช่วยให้คุณพัฒนาส่วนใดของสมองได้บ้าง พร้อมกับแนะนำวิธีการออกกำลังกายเพื่อให้เกิดประสิทธิภาพได้ดีที่สุด ดังนี้
- การออกกำลังกายจะช่วยปกป้องสมองของเรา
การออกกำลังกายจะช่วยเพิ่มระดับสารสื่อประสาทที่สร้างอารมณ์ดีได้ในระยะยาว เมื่อคุณออกกำลังกายอย่างต่อเนื่อง นอกจากนี้ยังช่วยปกป้องสมองของเรา เสมือนว่าสมองก็จะได้ออกกำลังกายไปด้วย และจะยิ่งแข็งแรงขึ้น ใหญ่ขึ้น สามารถป้องกันโรคที่เกี่ยวกับระบบประสาทและความทรงจำได้มากขึ้น ไม่ว่าจะเป็นลดความเครียด กระตุ้นการไหลเวียนโลหิต โรคซึมเศร้า อัลไซเมอร์ หรือโรคทางสมองต่าง ๆ
การออกกำลังกายส่งผลต่อ Prefrontal cortex ซึ่งอยู่หลังหน้าผาก ทำหน้าที่สำคัญเกี่ยวข้องกับการวางแผนหรือโปรแกรมพฤติกรรมเกี่ยวกับการรับรู้ที่ซับซ้อน บุคลิก การตัดสินใจ และเกี่ยวข้องกับการควบคุมความประพฤติที่เกี่ยวข้องกับสังคม
ส่วนสมองกลีบขมับ Temporal Lobe มีหน้าที่รับความรู้สึกเกี่ยวกับรส กลิ่น และเสียง สมองส่วนนี้จะแปลความรู้สึกดังกล่าวให้เป็นความหมาย เป็นส่วนสมองที่ทำงานด้านการเรียนรู้ความหมายจากการพูดและการฟังเป็นหลัก เช่น การแปลเสียงที่ได้ยินให้เป็นภาษา มีความสัมพันธ์กับความจำ นอกจากนี้ยังส่งผลต่อการจัดระเบียบและลำดับความสำคัญได้ดีด้วย
ฮิปโปแคมปัส Hippocampus อยู่ลึกเข้าไปในสมองส่วนขมับ ทำหน้าที่จัดกระบวนความรู้ที่ปรากฏจริงรอบ ๆ ตัวเรา มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการจัดเก็บข้อมูลจากความทรงจำระยะสั้น เข้าไปเก็บไว้ระบบ ความทรงจำระยะยาว ซึ่งเป็นพื้นฐานการเรียนรู้ที่จะนำไปใช้ตลอดชีวิต
- การออกกำลังกายมีผลต่อสมองของเราทันที
เมื่อคุณออกกำลังกายเพียง 1 ครั้งจะช่วยเพิ่มระดับสารสื่อประสาทได้ในทันที ไม่ว่าจะเป็น โดพามีน (Dopamine) เซโรโทนิน (Serotonin) และนอร์อะดรีนาลีน (Noradrenaline) ช่วยให้คุณอารมณ์ดีขึ้นทันทีจากการออกกำลังกาย ช่วยเพิ่มความสามารถเพื่อที่จะเปลี่ยนแปลงหรือสร้างสมาธิได้ และการที่คุณมีสมาธิที่ดีขึ้น จะยังคงอยู่ไปอย่างน้อย 2 ชั่วโมงเลยทีเดียว
งานวิจัยยังบอกอีกว่าการออกกำลังกาย 1 ครั้ง จะช่วยพัฒนาปฏิกริยาทางสมอง หมายความว่าคุณจะสามารถคว้าแก้วที่จะกำลังจะหล่นจากเคาน์เตอร์ได้เร็วขึ้น ซึ่งนั่นก็เป็นเรื่องของไหวพริบ ปฏิกริยาตอบสนอง
แม้ว่าจะผลที่เกิดขึ้นเหล่านี้จะอยู่เพียงชั่วคราว แต่มันจะช่วยคุณหลังจากนั้น คือ การเปลี่ยนนิสัยการออกกำลังกายเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพหน้าที่การไหลเวียนโลหิต หลายคนออกกำลังกายมากขึ้นเพื่อให้ได้ผลดีในระยะยาว เปลี่ยนแปลงสมองทั้งด้านกายวิภาค กายภาพ และหน้าที่การทำงาน
- ผลของการออกกำลังกายส่งผลต่อสมองของเราในระยะยาว
บทบาทความสนใจที่ได้รับการพัฒนาอย่างอิสระในสมองส่วนหน้า Prefrontal cortex นอกจากจะทำให้เรามีสมาธิ และความตั้งใจที่เพิ่มขึ้น ยังช่วยเพิ่มปริมาตรของสมองได้อีกด้วย
โดยเฉพาะสมองส่วน Hippocampus การออกกำลังกายช่วยผลิตสมองเซลล์ใหม่ ๆ ช่วยเพิ่มปริมาตรของสมอง และยังพัฒนาความทรงจำระยะยาว เพียงแค่ออกกำลังกายคุณก็จะรู้สึกได้ถึงปฏิกริยาตอบสนองที่ดีขึ้น
แนะนำการออกกำลังกายที่มีประสิทธิภาพที่สุด
เชื่อว่าหลายคนน่าจะพอทราบเรื่องนี้กันดีอยู่แล้วว่า การออกกำลังกายที่ดีที่สุดคือคุณต้องออกกำลังกายประเภทคาร์ดิโอเพื่อเสริมสร้างระบบภายในร่างกายให้ทำงานได้ดียิ่งขึ้น แต่หากอยากให้การออกกำลังกายนั้นมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น คุณควรออกำลังกายให้อยู่ในสัดส่วน ดังนี้
- ออกกำลังกายอย่างน้อย 3-4 ครั้ง / สัปดาห์
- ออกกำลังกายครั้งละอย่างน้อย 30 นาทีขึ้นไป
- ยืดหยุ่นการออกกำลังกายให้มีความเข้มข้น เพื่อเพิ่มอัตราการเต้นของหัวใจ (Heart Rate)
เพียงเท่านี้คุณก็สามารถออกกำลังกายเพื่อสุขภาพที่ดีขึ้นได้แล้วล่ะครับ